Zachwycamy się zdolnościami wybitnych postaci niezależnie od dziedziny, w której osiągają mistrzowski poziom. Obserwujemy ich sukcesy, jednak zazwyczaj nie skupiamy się na ich drodze na szczyt. Mówimy, że ten zawodnik urodził się z piłką lub ten muzyk nuty ma w genach. Nic bardziej mylnego, a przynajmniej nie do tego stopnia, jakby mogło się wydawać.
NIGDY NIE JEST ZA PÓŹNO
Nie ma nic odkrywczego w twierdzeniu, że im szybciej zaczniemy uczyć się danej umiejętności, tym lepiej. Jednak zupełnie nie usprawiedliwia, to myślenia, że arcymistrzem szachowym nie zostanie ktoś, kto w późnym wieku rozpocznie naukę tej „królewskiej gry”. Z tym mitem rozprawiają się Anders Ericsson i Robert Pool w książce „Droga na szczyt. Jak ćwiczyć, aby osiągnąć mistrzowską biegłość w danej dziedzinie”. Autorzy zwracają uwagę, że o ile dzieciom łatwiej jest przyswajać nowe umiejętności, o tyle dorośli nie muszą być wcale gorsi. Oczywistym jest przecież, że dorosłych bardzo często ogranicza czas, jaki mogą poświęcić na naukę nowych rzeczy.
REPREZENTACJE MENTALNE
Szczególny nacisk położony został na przedstawienie efektów długotrwałych ćwiczeń. Przestudiowanie drogi na szczyt mistrzów w swoich dziedzinach, a także badanie wielu z nich – muzyków, sportowców, szachistów, pozwoliło autorom wysnuć wniosek, że wytrwałe trenowanie prowadzi do wykształcenia reprezentacji mentalnych dających przewagę nad tymi, którzy ćwiczą mniej albo w ogóle.
WRODZONE UMIEJĘTNOŚCI
Zasadniczo nie ma dowodów naukowych na twierdzenie, że ktoś urodził się z wrodzonym talentem. Trudno byłoby przypuszczać, aby Robert Lewandowski urodził się z talentem do gry w piłkę nożną, gdyby urodził się na Grenlandii i nigdy nie poznał tej popularnej gry. To samo tyczy się Wolfganga Amadeusza Mozarta czy innych mistrzów.
GENIUSZE
Historia świata zna wyjątkowy ludzi, którzy zrewolucjonizowali to, czym się zajmowali. Albert Einstein, Nicola Tesla to tylko jedni z nich. Rzecz jasna wyższy iloraz inteligencji ułatwiał przyswajanie wiedzy i twórcze myślenie. Z tym, że wysoki iloraz inteligencji nie jest niezbędny, żeby zostać np. arcymistrzem szachowym.
CELOWE ĆWICZENIE POD KIERUNKIEM EKSPERTA
Poza tym autorzy szczególnie skupiają się na celowym ćwiczeniu pod kierunkiem eksperta. Uczenie się od najlepszych okazuje się być najlepszą drogą do ciągłego podnoszenia poprzeczki. Za każdym razem, kiedy człowiek pobije – jakby się zdawało – wyśrubowany rekord świata, pojawia się jeszcze lepszy wynik. Zdaniem autorów właśnie celowe ćwiczenie pod kierunkiem eksperta jest najszybszym i najskuteczniejszym sposobem nauki. Badacze (autorzy książki) kilkadziesiąt lat zajmowali się badaniem nauki nowych umiejętności i dochodzeniem do mistrzowskiego poziomu, przez to nie mają wątpliwości, co jest kluczem do odblokowania niewykorzystanego potencjału. Dlatego w nadziei na wzrost liczby ekspertów w swoich dziedzinach, dzielą się zdobytą wiedzą i doświadczeniami, aby każdy mógł zostać mistrzem niezależnie od tego, czym się zajmuje.
NIE TRAĆ CZASU I NIE STÓJ W MIEJSCU
Nie bez powodu pozycja ta uznawana jest za jedną z najlepszych w dziedzinie skutecznego uczenia się w każdej dziedzinie. Autorytet naukowy autorów poparty masą badań własnych jak i innych badaczy, dostarcza niezwykle cennych wskazówek w drodze do szczyt. Pokazują, jakimi zasady należy się kierować, aby nawet w podeszłym wieku zostać chociażby mistrzem karate (z czarnym pasem rzecz jasna).
W odróżnieniu od wielu motywacyjnych coachów, Anders Ericsson i Robert Pool opierają się na twardych naukowych dowodach. W mojej ocenie „Droga na szczyt” to niezwykle wciągająca lektura, która z pewnością przypadnie do gustu wszystkim marzącym o zostaniu mistrzem. Jestem przekonany, że zmienisz perspektywę patrzenia na to, co jeszcze możesz osiągnąć, jeśli niezbyt w siebie wierzysz. Oczywiście, że natura wprowadza pewne ograniczenia fizyczne, lecz co do zasady NIGDY NIE JEST ZA PÓŹNO!
Tytuł oryginalny: „Peak: Secrets from the New Science of Expertise„
Rok wydania: 2020
Stron: 420
Wydawca: Fijorr Publishing