Szantaż intuicyjnie może kojarzyć się z porwaniem i żądaniem okupu. Jednak większość emocjonalnych szantażystów to nie porywacze. Często to bliskie nam osoby, którym daleko do uciekania się do tak desperackich prób zrealizowania zamierzonych celów.
RÓŻNE TYPY SZANTAŻYSTÓW
Przedstawiają różne typy osobowości. Posługują się różnymi technikami manipulacji. Czynią to świadomie jak i nieświadomie. Dążąc po trupach do osiągnięcia swojego celu, ranią ofiarę szantażu. Nie zauważają jej krzywdy lub nie chcą jej widzieć. Ignorują ją.
„Szantaż emocjonalny. Jak się obronić przed manipulacją i wykorzystaniem” autorstwa Susan Forward i Donny Frazier wyjaśnia, czym jest szantaż emocjonalny. Wytłuszcza często niewyraźną granicę pomiędzy zdrową relacją opartą na wzajemnym zaufaniu, uczciwości a często perfidną manipulacją. Oddzielają prośby o pomoc od faktycznego wykorzystania, szkodzącego przede wszystkim zdrowiu psychicznemu ofiary.
„(…) zachowanie szantażystów wynika z ich własnych lęków i frustracji i często zarzucają ci cechy i zachowania, które sami przejawiają.”
S. Forward, D. Frazier – „Szantaż emocjonalny”
RÓŻNE TYPY, A WIĘC I RÓŻNE TECHNIKI
Historie pacjentów stanowią realne przykłady przeróżnych typów szantażystów i stosowanych przez nich technik manipulacyjnych. Autorki zauważają, że repertuar ich sztuczek obejmuje zarówno nieznośnie milczenie typu: „domyśl się, dlaczego jestem smutny i daj mi to, czego chcę”, jak również realny groźby: „daj mi to, czego chcę, bo inaczej pożałujesz”.
Jeżeli w relacji z małżonkiem, partnerem, współpracownikiem, członkiem rodziny czy przyjacielem nie czujesz się komfortowo, nie mówisz wszystkiego, zastanów się, czy w waszej relacji nie ma miejsca emocjonalny szantaż.
„Co zostaje, kiedy musimy się stale pilnować, gdy z kimś rozmawiamy? Sztuczne, uprzejme wymiany zdań, kłopotliwe milczenie, napięcie. Tuż pod sztucznym spokojem otaczającym ułagodzonego szantażystę i ofiarę, która się poddała, rysuje się rosnąca między nimi przepaść.”
S. Forward, D. Frazier – „Szantaż emocjonalny”
Nie posądzam nikogo o bycie szantażystą, jednak zdarza się, że sami nimi jesteśmy i nie zdajemy sobie z tego sprawy.
NIE BĄDŹ OFIARĄ
Autorki przedstawiają historie, które być może pasują do naszych relacji. Warto rozeznań się w sytuacji i nabyć teoretyczną wiedzę. Do szantażu trzeba dwojga, co oznacza, że zachowanie szantażysty możemy zmienić. Nasze doświadczenia, usposobienie, wzorce zachowań bywają podatnym gruntem, na którym szantażysta ma swoje pole do popisu. Ofiara ulega, przedkładając własne dobro nad dobro szantażysty. Nie dba przy tym o siebie, a często okupuje to własnym zdrowiem.
CZAS NA DZIAŁANIA
Po przedstawieniu teoretycznej wiedzy, dowiesz się, jakie kroki podjąć, aby wyzwolić się z sideł emocjonalnego szantażu i uzdrowić swoją relację. Nie zawsze będzie to możliwe, bo potrzeba do tego dobrej woli dwóch osób. Warto jednak próbować odzyskać utraconą godność. Niezależnie od wpływu podjętych z odwagą działań, którą przyniesienie lektura książki, będziesz na dobrej drodze do odzyskania kontroli nad swoim życiem i zachowania integralności.
„(…) osoba, którą do tej pory postrzegałeś jako silną i kontrolującą, tak naprawdę jest emocjonalnym tchórzem – na tym polega tyranizowanie.”
S. Forward, D. Frazier – „Szantaż emocjonalny”
Książkę polecam również tym osobom, którym wydaje się, że emocjonalny szantaż ich nie dotyczy. Autorki bazują głównie na relacjach w związkach, pracowniczych i rodzinnych. Może okazać się, że wkrótce zechcesz budować, którąś z powyższych lub podobną relację. Im wcześniej dostrzeżesz niepokojące sygnały, tym wcześniej uchronisz się przed zostaniem ofiarą lub szantażystą.
Lektura zdecydowanie na plus. Napisana prostym językiem. Brak w niej jakichkolwiek zawiłości. Myślę, że stanowi świetne narzędzie do odkrycia skrytych za mgłą technik manipulacyjnych, zrozumienia dlaczego ofiara im ulega, a przede wszystkim jak może się bronić.

Tytuł oryginalny: „Emotional Blackmail. When the People in Your Life Use Fear, Obligation and Guilt to Manipulate You„
Rok wydania: 2017
Stron: 280
Wydawca: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne / GWP